De concertina en bandoneon

Kenmerken en geschiedenis

Kort na het ontstaan van het accordeon in 1829 in Wenen wordt het instrument ook in Duitsland bekend en in 1834 bouwde Carl Uhlig in Chemnitz een vierkant model dat horizontaal bespeeld werd en zowel links als rechts knoppen had voor losse tonen en dus geen voorgeprogrammeerde akkoorden maar wel met het wisseltonig systeem, zodat eenvoudig akkoorden konden worden gemaakt: concertina.

Vanaf 1840 experimenteert de Krefelder Heinrich Band met deze concertina, verandert de stemming, maakt enige toetsen niet meer wisseltonig en noemt het instrument naar zichzelf door er een naamplaat ‘Bandonion’ (nu bandoneon) op te monteren. Ze worden gebouwd door Carl Friedrich Zimmerman die het bedrijf in 1864 verkoopt aan de familie Arnold. Nazaat Alfred introduceert de merknaam AA. Het instrument krijgt grote bekendheid en blijkt bijzonder geschikt voor begeleiding van de Argentijnse tango, mede door het succes van solist en componist Astor Piazzolla. Na de tweede wereldoorlog wordt het bedrijf onteigend en houdt in 1964 op te bestaan. Een nieuwe fabriek in Carlsfeld zet de traditie echter voort en bouwt weer onder de naam AA bandoneons en concertina’s. Het gros van de concertina’s en andere harmonica’s werden en worden vervaardigd in Klingenthal, een stadje in het Vogtland in Saksen. De bandoneons evenwel in het iets  noordelijker gelegen Carlsfeld.

Wagner 2001

Sadie, Stanley Ed.1984